Κρίταμο

Στις περισσότερες ελληνικές παραλίες και γενικώτερα σε όλη τη Μεσογειακή ζώνη αν ψάξει κάποιος με προσοχή κοντά στην θάλασσα είτε σε βράχια η ακόμη και πάνω στην άμμο θα παρατηρήσει ένα φυτό με κοντά βλαστάρια που στο τέλος του καλοκαιριού βγάζει κίτρινα λουλουδάκια. Πρόκειται για το κρίταμο, γνωστό σαλατικό απο αρχαιοτάτων χρόνων. Τα φύλλα του σε σχήμα τρίαινας τρώγονται είτε ωμά βουτηγμένα στο ξύδι είτε βρασμένα. Υποψιάζομαι οτι τους σπόρους του τους παίρνει η θάλασσα και τους ξεβράζει σε κάποιες ακτές και για αυτό απαντάται στα παράλια.

Είναι πολυετές φυτό που απλώνεται συνεχώς με παραφυάδες κι αντίθετα απο την κάπαρη μπορεί να καλλιεργηθεί στον κήπο αν βρείς σπόρους. Βέβαια στις ακτές ποτίζεται απο την θάλασσα και δεν έχω εμπειρία του τι θα γίνει αν το ποτίζεις με γλυκό νερό.

Κάπαρη

Νάμαστε πάλι το μετακαλόκαιρο να γράφουμε Φυσική Ιστορία αναπολώντας εκείνες τις ανέμελες και ξέγνοιαστες μέρες που την μαθαίναμε στο Δημοτικό. Που νάξερα τότε οτι στα "γεράματα" θα αγαπούσα τόσο πολύ αυτό το "μάθημα".

Οι φωτογραφίες είναι απο κάποιες γωνιές της Αθήνας - Α. Παρασκευή και Περιστέρι - , όπου έχω ανακαλύψει καπαριές. Ολες είναι φυτρωμένες στο σημείο ένωσης τοίχων και εδάφους.
Αυτό συμβαίνει -όπως μια καλή φίλη μου είπε- εξ αιτίας της μεταφοράς των σπόρων της καπαρης από τα μυρμηγκια στις φωλιές τους.

Εδώ και 3-4 χρόνια προσπαθώ να καλλιεργήσω κάπαρη στον κήπο είτε με βλαστάρια που κόβω και βουτώντας τα σε σκόνη ορμόνης ριζοβολίας φυτεύω είτε με σπόρο που βρήκα στην Ευρυπίδου (2 μάρκες Ιταλικών) είτε με σπόρο που αγόρασα απο μια τράπεζα στην Αγγλία.
Οι προσπάθειες απέτυχαν τελείως. Τα μισά περίπου απο τα φυτεμένα βλαστάρια ανθίζουν αλλά λίγο κοντά στις αρχές Αυγούστου ένα-ένα ξεραίνεται χωρίς καμμια αιτία. Μερικοί σπόροι έχουν σκάσει κι αναμένω να δώ την συνέχεια.

Ψάχνοντας στο Ιντερνετ δεν ανακάλυψα κανένα καταχωρημένο φυτώριο στην Ευρώπη που να πουλάει φυτά κάπαρης. Μόνο στην Αμερική υπάρχουν ελάχιστα που μάλλον πουλάνε ποικιλίες ντόπιες μη έχοντες σχέση με τις Μεσογειακές καθότι η κάπαρη είναι φυτό της πανίδας των Μεσογειακών παραλιών. Στο Ιντερνετ βρήκα οτι οι Τούρκοι έχουν αρκετό know how στην καλλιέργεια κάπαρης. Ετσι εξηγείται γιατί τα μαγαζιά έχουν γεμίσει με κάπαρη Τουρκίας. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε οτι μερικά μαγαζιά το λένε οτι είναι Τουρκίας. Τώρα απο τα άλλα που λένε οτι είναι Τήνου η Σαντορίνης η γενικά Κυκλάδων το πόσα απο αυτά λένε την αληθινή καταγωγή επαφίεται στη καλή τους καρδιά και στην ευκολοπιστία την δική μας. Προφανώς βέβαια εδώ για να μην αμολάμε κατηγορίες στον αέρα πρέπει να σημειώσουμε οτι ένας σωστός επαγγελματίας οταν λέει κάτι πρέπει να μπορεί να το αποδεικνύει και με τιμολόγια.

Απο οτι έχω ανακαλύψει κάπαρη υπάρχει στην Αττική αρκετή και μέσα στην πόλη της Αθήνας, στις Κυκλάδες και πιθανά σε άλλα μέρη που δεν γνωρίζω. Είχαν γίνει καποιες προσπάθειες στην Τήνο απο μια επιδοτούμενη ομάδα για την καλλιέργεια κάπαρης. Υπήρχε πλήρης αναφορά του project στο site http://www.spin.gr/static/sitetrnsfr/life/agrotinos/life-TINOS/kappari.html το οποίο όμως εκλεισε . Εχω τυπωμένη όλη την αναφορά. Εκ των υστέρων όμως έχω μάθει οτι 1 τοις χιλίοις των παραχθέντων φυτών διατηρήθηκε. Τα υπόλοιπα σιγά σιγά ξεράθηκαν.

Είχα ρωτήσει και κάποιους γεωπόνους στην Ανθοκομική Εκθεση της Κηφησιάς κι εκείνοι μου είχαν αναφέρει την ιδιοτροπία της κάπαρης να μη μπορεί να καλλιεργηθεί όπου θέλουμε εμείς . Βέβαια αυτό δεν είναι ιδιοτροπία αλλά η σιωπηλή δύναμη της Φύσης που εκείνη ορίζει την ζωή στα πλάσματα της.

Toyota Μεσογείων

Εχτές 04 Αυγούστου 2006 πήγα το αυτοκίνητο μου το πρωί 08:35 για επισκευή χειροφρένου στην Τοyota Μεσογείων. Το ραντεβού είχε κλειστεί στις 31/07/2006. Πηγαίνοντας κρατήσανε το τηλέφωνο μου και πάνω στο δελτίο επισκευής.Επίσης το είχανε και στην καρτέλλα μου αφού είμαι πελάτης. Ζήτησα δε να βγεί και κάρτα καυσαερίων. Αφησα λοιπόν το αυτοκίνητο και πήγα στη δουλειά μου.

Στις 17.03 κτύπησε το κινητό μου και ήτανε μια κοπέλλα απο την εταιρεία η οποία με ρώτησε αν θα έρθω να πάρω το αυτοκίνητο που ήτανε έτοιμο. Και συνέχισε λέγοντας οτι έχει βγεί κάρτα καυσαερίων και μόνο αυτό. Επεσα απο τα σύννεφα. Και βγήκε μετα ο υπεύθυνος του συνεργείου και μου είπε οτι δεν επισκευάστηκε το χειρόφρενο διότι περιμένουν το ανταλλακτικό (ντίζα). Εκνευρίστηκα και συγχύστηκα πάρα πολύ και τού είπα οτι έπρεπε να με πάρει τηλέφωνο απο το πρωί διότι τώρα πια ήταν Παρασκευή απόγευμα και δεν μπορούσα να κάνω τίποτε. Κι ότι δεν προσφέρουν καμμια εξυπηρέτηση κι οτι έχουν καβαλήσει το καλάμι.

Τελικά αυτό το συμβάν με κάνει να χάσω 2 τουλάχιστον μέρες απο την άδεια μου που ξεκινά, διότι πρέπει πριν αναχωρήσω να έχω το χειρόφρενο φτιαγμένο.

Πιθανόν το γεγονός που εξιστόρησα να μοιάζει με σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στα προσφερόμενα είδη και τις προσφερόμενες υπηρεσίες απο μεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα.
Για μένα όμως δεν είναι ευτελές το επεισόδιο. Οι χρεώσεις που κάνει η Τοyota σε ανταλλακτικά και εργασίες επισκευής είναι σε τόσο δυσανάλογες με αυτά που τελικά προσφέρει που θα έπρεπε οι κύριοι αυτοί να αντιμετωπίζουν τους πελάτες με αυξημένη προσοχή και σεβασμό.

Εξετάζοντας το θέμα πιο πλατιά ανακαλύπτω οτι υπάρχει συνενοχή του κράτους, δηλ της εκάστοτε κρατικής εξουσίας που μάλλον είναι συνέταιρος των μεγάλων επιχειρήσεων. Διότι θα έπρεπε να βάζει κανόνες των οποίων την τήρηση θα έχει την ευθύνη το κράτος.

Π.χ πιάστηκε supermarket με άλλη τιμή στο ράφι και άλλη στο ταμείο. Τότε σ' ένα κράτος δικαίου θα έπρεπε ο Νόμος να κλείσει το μαγαζί για λίγες μέρες και σε περίπτωση επανάληψης ακόμη περισσότερο.

Η πιάστηκε πρατήριο να πουλάει νοθευμένα καύσιμα? Κλείσε το για λίγες μέρες.

Η επιχείρηση δρα μονοπωλιακά και με αισχροκέρδεια πχ σε ανταλλακτικά η υπηρεσίες? Κλείσε την για λίγες μέρες.

Ετσι πιστεύω οτι εδραιώνεται κράτος δικαίου κι ισονομίας. Αλλά απο ότι διαπιστώνεται καθημερινά οι κυβερνήσεις είναι υπάλληλοι των μεγάλων επιχειρήσεων και επιχειρηματιών.

Πελίτη-Ανταλλαγή ντόπιων σπόρων

Το Σάββατο του Θωμά βρέθηκα στην γιορτή της ομάδας Πελίτη στο μοναστήρι του Ιωάννου Προδρόμου κοντά στο χωριό Ανατολή σε μια κορυφή του Κισσάβου. Το μέρος ηταν καταπληκτικό πολύ πλούσιο σε δασική χλωρίδα. Μόνο που ήταν μια μέρα με πολύ πυκνή ομίχλη, όπως φαίνεται στις φωτογραφίες. Παρόλη όμως την ομίχλη είχε μαζευτεί αρκετός κόσμος και ντόπιος απο Λάρισσα κι απο Θεσσαλονίκη κι απο Αθήνα όπως εγώ.
Το μοναστήρι είναι γυναικείο κι οι καλόγριες καλλιεργούν βιολογικά τα κτήματα του μοναστηριού κι εκτρέφουν βοοειδή.

Η ομάδα Πελίτη είναι μη κερδοσκοπική ομάδα που έχει ιδρύσει ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης

www.peliti.gr

και καταγράφει αγροκτήματα σε όλη την Ελλάδα που καλλιεργούν ντόπιες ποικιλίες με σπόρο παραγόμενο στο κτήμα. Κάθε χρόνο διοργανώνει μια γιορτή όπου μαζεύονται όλοι οι καλλιεργητές κι οι ενδιαφερόμενοι. Κι εκεί ανταλάσσουν η μοιράζουν σπόρους καθώς και γίνεται παρουσίαση της ομάδας και των πεπραγμένων της.

Η ιδέα είναι άκρως επαναστατική κι είναι μια ενεργή αντίσταση στα μονοπώλια Ολλανδικών, Ισραηλίτικων κι Αμερικανικών εταιρειών παραγωγής σπόρου. Μια κουβέντα που είπε ο Σαϊνατούδης ήταν οτι "σπόρος σημαίνει διατροφή οπότε γίνεται αμέσως αντιληπτό τι υπερεξουσία αποκτάει εκείνος που ελέγχει τους σπόρους".

Παλιότερα στα χωριά -ακόμη και στην Αθήνα προκατοχικά και κατοχικά - τα περιβόλια τα καλλιεργούσαν με σπόρο που παρήγαν και φύλαγαν κάθε χρόνο. Επίσης γινόνατε κι ανταλλαγή μεταξύ των καλλιεργητών. Πχ. εσυ φτιάχνεις πιο καλά κολοκύθια, οπότε δώσε μου σπόρο να σου δώσω εγώ σπόρο μελιτζάνας που πετυχαίνω πιο καλούς και νόστιμους καρπούς. κ.ο.κ. Σήμερα αυτό έχει εκμηδενιστεί ακόμη και στις ερασιτεχνικές καλλιέργειες, όπου όλοι προτιμούν να αγοράσουν σπόρο για ευκολία και σίγουρη σοδειά.

Η κατάσταση είναι απογοητευτική και για να καλυτερεύσει θέλει μεγάλη προσπάθεια και πολύ δουλειά. Αλλά δυστυχώς έχουμε αλωθεί και ξεχάσει να προσπαθούμε. Αναφέρω μόνο οτι είναι χιλιάδες οι ποικιλίες οι Ελληνικές που έχουν εξαφανιστεί σε κηπευτικά , δημητριακά ακόμη και σε ποικιλίες δένδρων. Κι υπάρχουν άνθρωποι που αναζητούν με μεράκι και μανία κάποια χαμένη ποικιλία. Ενα παράδειγμα είναι ένα αμπελοφάσουλο που καλλιεργείτο στην Τήνο. Κι ως γνωστόν "Τήνος" σημαίνει "πατρίδα των ξερικών". Η ποικιλία αυτή έχει εγκλιματιστεί στο "σκληροπυρηνικά" ξερικό τόπο της Τήνου. Οπότε γίνεται αντιληπτό η τεράστια σημασία της. Σήμερα έχουν σπόρους κάποιες γριούλες που το καλλιεργούν στους μπαξέδες τους. Κι αν σε συμπαθήσουν πιθανόν να σου δώσουν αν πας να ζητήσεις. Κι αν τις ανακαλύψεις βέβαια.

Ενα απο τα αξέχαστα της γιορτής ηταν κι φασολάδα που έφτιαξαν επι τόπου βράζονας την σε καζάνια με φωτιά απο ξύλα.

Η φασολάδα αυτή μύριζε φρεσκάδα κι είχε μέσα ένα σέλινο που με έκανε να θυμηθώ την γεύση αυτού του δεματικού.

Ο μεγαλύτερος εχθρός μου!

Το έντομο της φωτογραφίας κάθε καλοκαίρι πέφτει πάνω στα σταφύλια μου και ρουφάει το ζουμί τους ακόμη και από την τελευταία ρώγα. Από τον Νοέμβρη πέρυσι αναζήτησα πληροφορίες για αυτό, ακολουθώντας την πεπατημένη "γνώρισε τον εχθρό σου" και τις περισσότερες τις βρήκα στο Ιντερνετ. Στην εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ υπάρχει ένα πολύ μικρό λήμμα, περιεκτικό μέν αλλά ανεπαρκές.

Οι ονομασίες για αυτή την μεγάλη σφήκα είναι πολλές και δεν έχω ελέγξει την ορθότητα τους. Στην περιοχή όπου το αμπέλι μου το αποκαλούν γκρέθι. Μικρός οταν ήμουν είχα ακούσει να το αποκαλούν κιούρκο. Σε ένα τεύχος του Γεωτροπίου της Ελευθεροτυπίας ένας αναγνώστης το απεκάλεσε μπούμπουρα η αγριομέλισσα. Αγριομέλισσα αποκαλείται και στο πολύ όμορφο και περιεκτικό site

http://mani.org.gr/panida/agriomel/argmelis.htm

Αλλες μη επιβεβαιωθείσες ονομασίες είναι σερσέγκι, βόμβος, βομβυλιός. Αλλες ονομασίες και πρωτογενείς πληροφορίες υπάρχουν στο πολύ περιεκτικό blog

http://www.bees.gr/blog/2006/01/vespa-crabro-vs.html

Απο αυτά που βρήκα ξεκινάω απο το ότι πρωτοπαρατηρήθηκε στην Ευρώπη το 1758 από τον Linnaus κι η παραλλαγή ονομάζεται

Vespa Crabro Linnaeus 1758

Υπάρχουν αρκετές παραλλαγές του, όλες με ελάχιστες διαφορές πολύ δύσκολα διακρινόμενες.
Ενα βασικό site για αυτή την μεγαλοσφήκα είναι το γερμανικό

http://www.vespa-crabro.de/hornets.htm

Εκεί αναφέρει οτι το έντομο είναι ειρηνικό (peaceful) κι ότι στην Γερμανία είναι υπό προστασία. Αυτά με ξενίσανε πολύ. Γεγονός είναι βέβαια ότι δεν είναι επιθετικά στους ανθρώπους. Επιτίθενται ομαδικά οταν θεωρήσουν οτι κινδυνεύει η φωλιά τους. Τότε εκκρίνουν κάποια alarm φερομόνη η οποία γίνεται αντιληπτή απο τις κεραίες των υπολοίπων.Το τσίμπημα του κεντριού τους είναι όσο επικίνδυνο είναι το τσίμπημα μέλισσας η μιας κοινής σφήκας. Βέβαια γενικά οι σφήκες κεντρίζουν επαναλαμβανόμενα κι όχι μια φορά όπως η μέλισσα. Το δε κέντρισμα του γκρεθιού πονάει περισσότερο διότι περιέχει 5% ακετυλχολίνη.

Οι θηλυκές μεγαλόσφηκες φθάνουν σε μέγεθος 25-35 mm ενώ οι αρσενικές κι οι εργάτισσες είναι μικρότερες.

Τις φωλιές τους τις φτιάχνουν σε κουφάλες δένδρων η ξερολιθιές. Στο εσωτερικό της φωλιάς φτιάχνουν 6-9 κερήθρες αποτελούμενες συνολικά από 1500-3000 ξεχωριστά κύτταρα. Μετά τα μέσα του καλοκαιριού και προς το τέλος του μια αποικία γκρεθιών μπορεί να φθάσει τις 1000 εργάτισσες. Οι αρσενικές κι οι βασίλισσες δημιουργούνται μέσα στο καλοκαίρι. Οι εργάτισσες είναι ενεργές μέχρι τα μέσα περίπου του Οκτώβρη, μετά οι αποικίες πεθαίνουν.

Θεωρητικά τα γκρέθια τρέφονται με άλλα έντομα όπως νηματοειδή, πασχαλίτσες, τζιτζίκια και μέλισσες στα μελίσια των οποίων συχνά εισβάλλουν παίρνοντας τα νεογέννητα χωρίς να πειράξουν το μέλι. Τα έντομα που σκοτώνουν τα μασάνε και τα πανε στην φωλιά τους για να θρέψουν με την μασημένη τροφή τα νεογέννητα της αποικίας. Εχοντας μεγάλη ανάγκη πρωτεινών (όπως ένας άνθρωπος) έλκονται με μανία από κρέας, ψάρι κι οτιδήποτε γλυκό. Οπου βρούν γινωμένους καρπούς φρούτων ορμάνε κι αποροφούν το ζουμί τους μανιωδώς. Ιδίως αν βρούν σταφύλια τα απομυζούν όλα. Για αυτό φτιάχνουν τις αποικίες τους κοντά σε οπωρώνες η αμπέλια. Τα γκρέθια κινούνται σε μια ακτίνα 1500 μέτρν γύρω απο την φωλιά τους ενώ οι σφήκες περιορίζονται στα 50-250 μέτρα. Εχει όμως παρατηρηθεί οτι απομακρύνονται μέχρι και 2, 5 χιλιόμετρα από την φωλιά τους για να βρούν τροφή.

Ο κύκλος των γκρεθιών ξεκινάει με τις πρώτες ζέστες του Μαίου με το ξύπνημα απο τον λήθαργο των νέων βασιλισσών, που πέρασαν τον χειμώνα σε νάρκη μέσα σε σάπια ξύλα η κοπριά μειώνοντας στο ελάχιστο τον μεταβολισμό τους παράγοντας γλυκερίνη που επενεργεί σαν αντιψυκτικό όταν η θερμοκρασία πάει πολύ χαμηλά.
Οι νέες βασίλισσες ξεκινούν αναγνωριστικές πτήσεις για να επιλέξουν ένα μέρος που θα εξασφαλίζει έντομα και χυμούς απο δένδρα για την εγκατάσταση της νέας αποικίας. Μόλις επιλέξουν το σημείο της φωλιάς -που ας σημειωθεί οτι ποτέ δεν πανε σε προηγούμενου χρόνου φωλιά- εκεί δημιουργούν μια νέα κερήθρα από ξύλο που μάσησαν μέχρι να γίνει πολτός (βλέπε και τέταρτη φωτογραφία) κι εκεί εναποθέττουν λίγα αυγά στα κελιά. Από τα αυγά βγαίνουν εργάτισσες που μεγαλώνουν την αποικία.

Ολα αυτά που περιέγραψα δεν τα είχα παρατηρήσει. Το μόνο που έχω παρατηρήσει είναι οτι γίνονται πολλές συμπλοκές μεταξύ γκρεθιών κατά την συλλογη της τροφής τους(βλέπε δεύτερη φωτογραφία). Την εξήγηση που δίνω είναι οτι πρόκειται για άτομα διαφορετικών αποικιών που τσακώνονται όπως λένε στου "κασίδη το κεφάλι". Εν προκειμένου στο αμπέλι μου.

Στο site της Wikipedia

http://en.wikipedia.org/wiki/Hornet

αναφέρεται οτι στην φωλιά των γκρεθιών συνυπάρχουν και λίγα σκαθάρια του είδους Velleius Dialatatus. Μέχρι στιγμής δεν έχω παρατηρήσει κάτι τέτοιο.

Γενικά έψαξα στο νέτ για να μάθω τους φυσικους εχθρούς των γκρεθιών σε μια ενδεχόμενη βιολογική καταπολέμηση τους. Το μόνο που βρήκα είναι σε μια έρευνα Αυστραλιανών για την προστασία των αμπελιών απο τα γκρέθια οτι φυσικός εχθρός τους είναι ένα παράσιτο, το Sphecofaga vesparum vesparum, για το οποίο δεν βρήκα ακόμη εμπεριστατωμένη ανάλυση. Επίσης οι νεαρές βασίλισσες όταν αναζητούν την φωλιά εγκατάστασης μπορούν να πέσουν θύματα ωρισμένων πουλιών. Αλλά δεν νομίζω οτι η Φύση θα επιτρέψει ολική εξαφάνιση των βασιλισσών. Ολο και κάποια θα γλυτώνει.

Στο site
http://www.pestcontrolcanada.com/INSECTS/wasp_traps.htm

περιγράφεται η κατασκευή των παγιδών της πρώτης φωτογραφίας που είναι απο αυτό το site. Τέτοιες έχω ήδη φτιάξει και τις έχω γεμίσει με ένα διάλυμα αποτελούμενο απο :

1 μέρος ξύδι
1 μέρος χυμού φρούτου
1 μέρος νερού
2 κουταλιές της σούπας ζάχαρη για κάθε 750 ml διαλύματος.

Τοποθέτησα περίπου 6 στο χωράφι (μέσα Μαίου) και διαπίστωσα οτι μέσα μπαίνουν αρκετά έντομα, μικρά και γκρέθια και πεταλούδες και χρυσόμυγες και μύγες.

Θα συνεχίσω να βάζω και θα καταγράφω τα αποτελέσματα όλο το φετεινό καλοκαίρι.

Αμπέλι 2006

Φέτος έχω περιποιηθεί αρκετά το αμπέλι. Το καλοκαίρι πέρυσι είχα ρίξει σε κάθε πρέμνο 2 φτυαριές κοπριά. Κάπου το φθινόπωρο είχα διαβάσει ένα αρθρο του Μάργαρη που κατέκρινε την κοπριά διότι δεν γνωρίζουμε ακριβώς την άζωτο-φώσφορ0-καλιο ποσοτική σύσταση της. Οπως επίσης οτι πιθανόν νάναι φορέας επικίνδυνων μικροοργανισμών για τα φυτά. Πέρασε απο την σκέψη μου μήπως τελικά είχα προκαλέσει ζημιά. Αλλά καθησύχαζα τον νεαυτόν μου διότι τα πρέμνα έχουν "ενηλικιωθεί" πλήρως αφού περάσαν πάνω απο 15 χρόνια που τα έχω φυτέψει. Οπότε μάλλον δεν θα μασάνε απο 2 φτυαριές κοπριά.

Η κοπριά εμπλουτίζει το έδαφος με μεγάλη ποικιλία μικροοργανισμών καθιστώντας το έτσι ακόμη πιο ζωντανότερο μέσο για καλλιέργειες. Ανοίγονται τρύπες απο τα μηρμύγκια που αναζητούν τροφή να αποθηκεύσουν. Εμφανίζονται γεωσκώληκες που καταπίνουν την οργανική ύλη και την μετατρέπουν σε χούμο γεμάτο φυσικά παραγόμενο κάλιο πολυτιμότατο για την γλυκύτητα των καρπών. Κάπου είχα διαβάσει οτι αν δώσουμε χημικά την αναλογία αζώτου-φωσφόρου-καλίου που περιέχεται στην κοπριά τότε τα στοιχεία δεν αφομοιώνονται απο τα φυτά με το τρόπο που τα παρέχει σε αυτά η κοπριά. Ετσι η κοπριά αποτελεί ένα φυσικότατο τρόπο λίπανσης που μοιάζει με ένα εμουλέσιον της Φύσης. Ας σημειώσω εδώ οτι δεν είμαι φανατικός της βιολογικής καλλιέργειας αλλά περισσότερο υποστηρίζω μια ήπια συμβατική χωρίς την χρήση επικίνδυνων χημικών αλλά με εκείνα που ο χρόνος τα καταξίωσε, που εξάλου κι αυτά επιτρέπονται και στην βιολογική όπως πχ ο χαλκός-γαλαζόπετρα- που αποτελεί σαν μέταλλο πολύ βαρύ δηλητήριο.

Περίπου τον Οκτώβρη έριξα και σε κάθε πρέμνο ένα βιολογικό λίπασμα απο κουτσουλιές πουλερικών που μάλλον δεν ήταν "πουπουλόχωμα". Βρώμαγε οταν τόριχνα αλλά ευτυχώς τελείωσα γρήγορα. Την ίδια εποχή έριξα και σπόρους κουκιά, λούπινα, βίκο, αρακά, μπιζέλι.
Βέβαια ήτανε μετά απο τις παρατεταμένες βροχές του Σεπτεμβρίου πέρυσι. Μετά έριξε λίγες βροχές κι έτσι εχω αμφιβολίες αν ήτανε αποτελεσματική αυτή η χλωρή λίπανση.

Μερικές κληματαριές μου βγάζουν μια μαυρίλα πάνω τους που μάλλον πρόκειται για την καπνιά. Φέτος παλι το φθινόπωρο άσπρισα τα πρέμνα και τις κληματαριές με ασβέστη που είχα ρίξει και γαλαζόπετρα μέσα. Τόκανα αυτό διότι πιστεύω οτι οι μύκητες διαχειμάζουν μέσα στις φλούδες τών κορμών.

Ο χειμώνας φέτος είχε πολλές βροχές και αρκετά θάλεγα χιόνια. Ετσι η βλάστηση του αμπελιού έχει μεγάλη ανάπτυξη. Το είχα κλαδέψει φέτος αφήνοντας μόνο ένα μάτι και μια τσίμπλα. Βλέπω φέτος αρκετά αναπτυγμένους βλαστούς κι αρκετούς με πολλά σταφύλια. Ακόμη κι ένα κλήμα ροδίτη μέσα στο αμπέλι που έπιανε λίγα σταφύλια φέτος έχει αρκετά.
Την Κυριακή 21 Μαίου έκανα ένα ράντισμα με οξυχλωριούχο χαλκό διαλυμένο σε ζουμί απο φύκια. Ελπίζω να καταπολέμησα την καπνιά και να μην μεταδοθεί στα σταφύλια.

Εβαλα δοκιμαστκά και πέντε παγίδες για σφήκες, γκρέθια απο πλαστικά μπουκάλια κόκα κόλας. Θέλω να δώ αν είναι αποτελεσματικές έτσι ώστε να βάλω ακόμη πιο πολλές. Διοτι βασικά ο μεγαλύτερος εχθρός στο αμπέλι μου είναι τα γκρέθια(αρβανίτικη ονομασία). Πρόκειται για την αγριομέλισσα η σερσέγκι -vespa crabro-που έχει ανάγκη απο πολύ γλυκόζη για να διαχειμάσει κι έτσι πέφτει πάνω στους ώριμους καρπούς και καταστρέφει ολοσχερώς την σοδειά. Σε άλλες σταφυλοπαραγωγικές περιοχές, πχ Κορινθία δεν υπάρχουν ούτε κάν μικρότερα έντομα εξ αιτίας των ισχυρών ραντισμάτων που κάνουν οι παραγωγοί καθιστώντας τα αμπέλια εμπόλεμη ζώνη για τα έντομα. Είχα ρωτήσει ένα παραγωγό στο Βραχάτι και μου απήντησε "εδώ δεν πετάει τίποτε". Για φέτος έχω σχεδιάσει τα εξής .

1. Οικολογικές παγίδες απο μπουκάλια.
2. Παγίδες με δηλητηριασμένα δολώματα, πχ ωμός κιμάς με LANATE.
3. Ψεύτικα σταφύλια με κόλλα πάνω στις ρώγες για την παγίδευση.
4. Σκέπασμα των πρέμνων με τούλια.

Διότι φέτος δεν πρόκειται να αφήσω να φάνε ούτε ένα σταφύλι τα γκρέθια. Πέρυσι είχα βρεί μια φωλιά τους σε μια ξερολιθιά. Και πήγα ένα βράδυ να την καταστρέψω ρίχνοντας τσιμέντο στις εισόδους της. Περιττό να αναφέρω οτι δέχτηκα επίθεση. Εφαγα κεντριές στο δεξί μάγουλο και πίσω απο το αριστερό μπούτι. Εχω την εντύπωση οτι στόχος ήτανε το μάτι μου. Την γλύτωσα οχι και τόσο φτηνά διότι είχα αγοράσει ένα ισχυρό αντισταμινικό απο σύμπτωση κι έτσι ήταν πιο ανώδυνα τα τσιμπήματα. Η εντύπωση που μου δημιουργήθηκε ήταν οτι τα γκρέθια που μου επιτέθηκαν ήταν κομμάντος αυτοκτονίας ειδικά για την φύλαξη της φωλιάς. Τον χειμώνα βρήκα και διάβασα στο Ιντερνετ οτι τα έντομα αφήνουν φερομόνες , που είναι κάποιες ουσίες οι οποίες απελευθερώνονται ανάλογα των καταστάσεων, πχ σεξουαλικές, κινδύνου κλπ. Ετσι εξηγείται η φοβερή επιθετικότητα που αντιμετώπισα. Επίσης στο ιντερνετ βρήκα οτι στην Αυστραλία χρησιμοποίησαν την ουσία fipronil για δολώματα η οποία είναι βιοκτόνο. Εχει την ιδιότητα οτι δεν σκοτώνει αμέσως το έντομο αλλά το αφήνει να την μεταφέρει στη φωλιά του κι έτσι καταστρέφει σιγά σιγά όλη την αποικία. Το έχει βγάλει η Aventis Crop science που έχει αγορασθεί από την Bayer. Εψαξα στην Ελλάδα αλλά δεν το βρήκα. Υπάρχει μόνο μια μορφή του σε ζελέ που χρησιμοποιείται απο εταιρείες απολυμάνσεων για μυρμήγκια και κατσαρίδες.

Απόγευμα Σαββάτου

Ζάρακες 2006